کیست هموراژیک چیست ؟ + درمان و راه های پیشگیری
دسترسی سریع
کیست هموژاریک
کیست تخمدان هموراژیک نوعی از کیست‌های تخمدانی است که خونریزی می‌کنند. این نوع کیست‌ها معمولاً عملکردی هستند، به این معنا که در نتیجه فرآیند تخمک‌گذاری شکل می‌گیرند، نه به دلیل بیماری خاصی.
کیست‌های کوچک که بدون علائم هستند ممکن است به خودی خود و بدون نیاز به درمان خاصی ناپدید شوند. اما در مواردی که کیست بزرگ یا پیچیده باشد، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن آن باشد.
کیست‌های تخمدان کیسه‌های پر از مایعی هستند که می‌توانند درون تخمدان تشکیل شوند. این کیست‌ها اغلب بی‌ضرر هستند و تمایلی به ایجاد علائم ندارند.
مطالعه‌ای کوچک در سال ۲۰۱۶ که با ۴۸ شرکت‌کننده انجام شد، نشان داد که کیست‌های تخمدان خونریزی‌دهنده بیشتر در افرادی که هنوز به یائسگی نرسیده‌اند و بیش از یک بار زایمان کرده‌اند، رخ می‌دهد.
کیست‌های تخمدان هموراژیک می‌توانند در اندازه‌های مختلفی باشند و ممکن است به طور خود به خود پاره شوند. در صورت پارگی، خون و مایع ممکن است به شکم و لگن وارد شود. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، ممکن است نیاز به جراحی برای متوقف کردن خونریزی و برداشتن کیست باشد.
علائم کیست هموراژیک
علائم کیست هموراژیک می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. برخی از زنان هیچ علامتی را تجربه نمی کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است درد شدید لگن یا شکم داشته باشند.
علائم شایع کیست هموراژیک:
- درد ناگهانی و شدید در لگن یا شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- غش
- خونریزی واژینال
- درد هنگام مقاربت
- نفخ شکم
علائم کمتر شایع کیست هموراژیک:
- تب
- لرز
- یبوست
- درد در مقعد
- درد در پاها
علل ایجاد کیست هموراژیک
علت دقیق ایجاد کیست هموراژیک مشخص نیست، اما تصور می شود که به دلیل پارگی فولیکول های تخمدان ایجاد می شود. فولیکول ها کیسه های کوچکی هستند که در تخمدان ها یافت می شوند و حاوی تخمک هستند.
عوامل هورمونی ایجاد کیست هموراژیک:
تغییرات در سطح هورمون ها، به ویژه استروژن و پروژسترون، می تواند باعث رشد فولیکول های تخمدان و در نهایت پارگی آنها شود. این تغییرات هورمونی می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- قاعدگی
- تخمک گذاری
- بارداری
- یائسگی
- درمان های هورمونی، مانند قرص های ضد بارداری یا درمان جایگزینی هورمون
عوامل دیگر:
عوامل دیگری نیز وجود دارد که ممکن است خطر ابتلا به کیست هموراژیک را افزایش دهد، از جمله:
- اندومتریوز
- بیماری التهابی لگن (PID)
- سابقه کیست هموراژیک قبلی
- سیگار کشیدن
- چاقی
روش های تشخیص کیست هموراژیک
پزشک می تواند با معاینه لگن و سونوگرافی واژینال یا شکمی کیست هموراژیک را تشخیص دهد. در برخی موارد، ممکن است آزمایش خون برای بررسی سطوح هورمون ها نیز انجام شود.
معاینه لگن:
در معاینه لگن، پزشک با فشار دادن دست روی ناحیه شکم و لگن وجود درد احتمالی در این نواحی ها بررسی میکند.
سونوگرافی:
سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از اندام های داخلی شما استفاده می کند. این تصاویر می تواند به پزشک در تشخیص کیست ها، اندازه و محل آنها کمک کند. سونوگرافی واژینال معمولاً برای بررسی کیست های تخمدان استفاده می شود. در این روش، یک مبدل سونوگرافی کوچک به داخل واژن شما وارد می شود تا تصاویر واضح تری از تخمدان ها ایجاد کند.
آزمایش خون:
در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایش خون برای بررسی سطوح هورمون ها، به ویژه استروژن و پروژسترون، تجویز کند. این آزمایشات می توانند به تشخیص علت کیست ها و رد سایر شرایط احتمالی کمک کنند.
درمان کیست هموراژیک
درمان کیست هموراژیک در شیراز به شدت علائم و سابقه پزشکی شما بستگی دارد.
رویکرد مشاهده ای:
در بیشتر موارد، کیست ها به خودی خود از بین می روند و نیازی به درمان ندارند. پزشک ممکن است به شما توصیه کند که علائم خود را با مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن کنترل کنید و برای بررسی مجدد در چند هفته آینده مراجعه کنید.
داروها:
اگر کیست ها بزرگ باشند یا باعث درد شدید شوند، پزشک مخصص زنان ممکن است داروهایی برای کمک به کوچک شدن کیست ها یا کاهش درد تجویز کند. این داروها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- قرص های ضد بارداری خوراکی: قرص های ضد بارداری می توانند به تنظیم هورمون ها و کاهش خطر ابتلا به کیست هموراژیک در آینده کمک کنند.
- داروهای ضد درد قوی تر: اگر مسکن های بدون نسخه تسکین کافی را ارائه ندهند، پزشک ممکن است داروهای ضد درد قوی تری مانند ناپروکسن یا کدئین تجویز کند.
جراحی:
در موارد نادر، ممکن است برای برداشتن کیست هموراژیک نیاز به جراحی باشد. این امر معمولاً زمانی انجام می شود که کیست ها بزرگ باشند، باعث درد شدید شوند یا پاره شده باشند و باعث خونریزی داخلی شده باشند. جراحی می تواند به صورت لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی انجام شود.
- لاپاراسکوپی: لاپاراسکوپی نوعی جراحی کم تهاجمی است که از طریق چند برش کوچک در شکم انجام می شود. در طول لاپاراسکوپی، جراح از یک دوربین کوچک و ابزارهای جراحی برای مشاهده و برداشتن کیست ها استفاده می کند.
- لاپاراتومی: لاپاراتومی نوعی جراحی سنتی است که از طریق یک برش بزرگتر در شکم انجام می شود. لاپاراتومی معمولاً فقط در مواردی استفاده می شود که کیست ها بزرگ یا پیچیده باشند.
عوارض کیست هموراژیک
در حالی که کیست هموراژیک معمولاً بی خطر هستند، در برخی موارد می توانند عوارض جدی ایجاد کنند، از جمله:
خونریزی داخلی:
اگر کیست پاره شود، می تواند باعث خونریزی داخلی شود که می تواند تهدید کننده زندگی باشد. علائم خونریزی داخلی شامل درد ناگهانی و شدید لگن یا شکم، سرگیجه، غش و ضعف است.
عفونت:
اگر کیست عفونی شود، می تواند باعث درد، تب و لرز شود. عفونت کیست هموراژیک معمولاً با آنتی بیوتیک درمان می شود.
ناباروری:
در موارد نادر، کیست هموراژیک می تواند به لوله های فالوپ آسیب برساند و باعث ناباروری شود.
چگونه از ایجاد کیست هموراژیک پیشگیری کنیم؟
هیچ راهی برای پیشگیری قطعی از کیست هموراژیک وجود ندارد. با این حال، برخی از اقدامات وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به آنها انجام دهید، از جمله:
روش های ضد بارداری هورمونی:
استفاده از روش های ضد بارداری هورمونی، مانند قرص های ضد بارداری یا IUD، می تواند به تنظیم هورمون ها و کاهش خطر ابتلا به کیست هموراژیک کمک کند.
حفظ وزن سالم:
اضافه وزن خطر ابتلا به کیست هموراژیک را افزایش می دهد. حفظ وزن سالم با رژیم غذایی سالم و ورزش منظم می تواند به کاهش خطر ابتلا به کیست هموراژیک کمک کند.
معاینات منظم لگن:
انجام معاینات منظم لگن می تواند به تشخیص زودهنگام کیست هموراژیک و درمان آنها قبل از ایجاد عوارض کمک کند.
کیست هموراژیک در بارداری
خطرات و عوارض کیست هموراژیک در بارداری:
کیست هموراژیک در دوران بارداری شایع است و معمولاً بی خطر هستند. با این حال، در برخی موارد می توانند عوارضی مانند موارد زیر ایجاد کنند:
- سقط جنین: اگر کیست در اوایل بارداری پاره شود، ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد.
- زایمان زودرس: اگر کیست در اواخر بارداری پاره شود، ممکن است خطر زایمان زودرس را افزایش دهد.
- درد و ناراحتی: کیست های بزرگ می توانند باعث درد و ناراحتی در شکم شوند.
درمان و مراقبت از کیست هموراژیک در بارداری:
اگر در دوران بارداری دچار کیست هموراژیک هستید، مهم است که برای مراقبت های مناسب به پزشک خود مراجعه کنید. درمان بسته به شدت علائم و مرحله بارداری شما متفاوت خواهد بود.
- مشاهده: در بیشتر موارد، پزشک به شما توصیه می کند که علائم خود را با مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن کنترل کنید و برای بررسی مجدد در چند هفته آینده مراجعه کنید.
- داروها: اگر کیست ها بزرگ باشند یا باعث درد شدید شوند، پزشک ممکن است داروهایی برای کمک به کوچک شدن کیست ها یا کاهش درد تجویز کند.
- جراحی: در موارد نادر، ممکن است برای برداشتن کیست ها نیاز به جراحی باشد. این امر معمولاً زمانی انجام می شود که کیست ها بزرگ باشند، باعث درد شدید شوند یا پاره شده باشند و باعث خونریزی داخلی شده باشند.
مراقبت های کلی:
علاوه بر درمان های خاص، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که اقدامات احتیاطی زیر را برای کاهش خطر عوارض انجام دهید:
- استراحت کافی: استراحت کافی می تواند به بدن شما کمک کند تا بهبود یابد و از خستگی جلوگیری کند.
- نوشیدن مایعات فراوان: نوشیدن مایعات فراوان می تواند به جلوگیری از کم آبی بدن و یبوست کمک کند.
- اجتناب از فعالیت شدید: تا زمانی که کیست ها از بین نروند، از فعالیت شدید خودداری کنید.
- تماس با پزشک در صورت بروز علائم جدید: اگر در هر زمان دچار درد شدید لگن، خونریزی واژینال یا تب شدید، فوراً با پزشک زنان و زایمان خود تماس بگیرید.
کیست هموراژیک در کودکان
کیست هموراژیک در کودکان نیز می تواند رخ دهد. آنها معمولاً بی خطر هستند و به درمان نیازی ندارند. با این حال، اگر کودک شما دچار درد لگن یا خونریزی واژینال شد، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید.
علائم و تشخیص:
علائم کیست هموراژیک در کودکان مشابه بزرگسالان است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد لگن یا شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- خونریزی واژینال
- نفخ شکم
پزشک می تواند با معاینه لگن، سونوگرافی و در صورت لزوم آزمایش خون، کیست هموراژیک را در کودکان تشخیص دهد.
درمان و مراقبت:
درمان کیست هموراژیک در کودکان معمولاً شامل موارد زیر است:
- مشاهده: در بیشتر موارد، پزشک به شما توصیه می کند که علائم کودک خود را با مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن کنترل کنید و برای بررسی مجدد در چند هفته آینده مراجعه کنید.
- داروها: اگر کیست ها بزرگ باشند یا باعث درد شدید شوند، پزشک ممکن است داروهایی برای کمک به کوچک شدن کیست ها یا کاهش درد تجویز کند.
- جراحی: در موارد نادر، ممکن است برای برداشتن کیست ها نیاز به جراحی باشد. این امر معمولاً زمانی انجام می شود که کیست ها بزرگ باشند، باعث درد شدید شوند یا پاره شده باشند و باعث خونریزی داخلی شده باشند.
مراقبت های کلی:
مراقبت های کلی برای کیست هموراژیک در کودکان مشابه بزرگسالان است. پزشک ممکن است به شما توصیه کند که به کودک خود استراحت کافی، مایعات فراوان و اجتناب از فعالیت شدید بدهید. همچنین مهم است که در صورت بروز علائم جدید با پزشک خود تماس بگیرید.
سوالات متداول
کیست هموراژیک چقدر شایع است؟
کیست هموراژیک یکی از شایع ترین انواع کیست تخمدان است. آنها در زنان در سنین باروری، به ویژه بین 20 تا 40 سالگی، شایع تر هستند. تخمین زده می شود که 5 تا 10 درصد از زنان در مقطعی از زندگی خود دچار کیست هموراژیک خواهند شد.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به کیست هموراژیک هستند؟
برخی از عوامل می توانند خطر ابتلا به کیست هموراژیک را افزایش دهند، از جمله:
- تغییرات هورمونی: تغییرات در سطح هورمون ها، به ویژه استروژن و پروژسترون، می تواند باعث رشد فولیکول های تخمدان و در نهایت پارگی آنها شود.
- اندومتریوز: اندومتریوز وضعیتی است که در آن بافت رحم در خارج از رحم رشد می کند. زنان مبتلا به اندومتریوز بیشتر در معرض خطر ابتلا به کیست هموراژیک هستند.
- بیماری التهابی لگن (PID): PID عفونتی است که اندام های تناسلی زنان را درگیر می کند. زنان مبتلا به PID بیشتر در معرض خطر ابتلا به کیست هموراژیک هستند.
- سابقه کیست هموراژیک قبلی: زنانی که در گذشته دچار کیست هموراژیک شده اند، در معرض خطر ابتلا به آنها در آینده هستند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می تواند خطر ابتلا به کیست هموراژیک را افزایش دهد.
- چاقی: اضافه وزن خطر ابتلا به کیست هموراژیک را افزایش می دهد.
کیست هموراژیک چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک می تواند با معاینه لگن، سونوگرافی واژینال یا شکمی و در صورت لزوم آزمایش خون، کیست هموراژیک را تشخیص دهد.
کیست هموراژیک چگونه درمان می شود؟
درمان کیست هموراژیک به شدت علائم و سابقه پزشکی شما بستگی دارد. در بیشتر موارد، کیست ها به خودی خود از بین می روند و نیازی به درمان ندارند. در برخی موارد، ممکن است دارو یا جراحی برای درمان کیست ها لازم باشد.
کیست هموراژیک چه عوارضی می تواند داشته باشد؟
در حالی که کیست هموراژیک معمولاً بی خطر هستند، در برخی موارد می توانند عوارض جدی ایجاد کنند، از جمله خونریزی داخلی، عفونت و ناباروری.
آیا می توان از کیست هموراژیک پیشگیری کرد؟
هیچ راهی برای پیشگیری قطعی از کیست هموراژیک وجود ندارد. با این حال، برخی از اقدامات وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به آنها انجام دهید، مانند استفاده از روش های ضد بارداری هورمونی، حفظ وزن سالم و انجام معاینات منظم لگن.
کیست هموراژیک در بارداری چه تفاوتی دارد؟
کیست هموراژیک در دوران بارداری شایع است و معمولاً بی خطر هستند. با این حال، در برخی موارد می توانند عوارضی مانند سقط جنین، زایمان زودرس، درد و ناراحتی و مشکلات زایمان را ایجاد کنند. درمان کیست هموراژیک در دوران بارداری بسته به شدت علائم و مرحله بارداری شما متفاوت خواهد بود.
کیست هموراژیک در کودکان چه تفاوتی دارد؟
کیست هموراژیک در کودکان نیز می تواند رخ دهد. آنها معمولاً بی خطر هستند و به درمان نیازی ندارند. با این حال، اگر کودک شما دچار درد لگن یا خونریزی واژینال شد، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید.