درمان عفونت و زخم دهانه رحم
زخم دهانه رحم که در واقع همان التهاب دهانه رحم است به عنوان سرویسیت شناخته میشود و دلیل التهاب و ناراحتی و گاهی ایجاد زخم در اطراف دهانه رحم است.
کلید مؤثر درمان این بیماری، شناسایی دقیق علل التهاب است. روند تشخیصی معمولاً از گرفتن سابقه بیماری آغاز میشود و با بررسی دقیق واژن و سرویکس از طریق ابزار اسپکولوم ادامه پیدا می‌کند.
برخی بانوان به دلیل شدت التهاب، به این روش تشخیصی تحمل نشان نمی‌دهند و حتی امکان دارد در حین معاینه التهاب خونریزی از ناحیه رحم رخ دهد.
دیده‌شده که دهانه رحم در مواقعی دچار قرمزی شدید و تورم همراه با ترشحات عفونی است. نشانه‌هایی مشابه ظاهر توت فرنگی در دهانه رحم برخی موارد مشاهده میشود.
همچنین، سرویسیت مزمن به عنوان یک بیماری دیرپا تعریف میشود که ممکن است فاقد علائم ظاهری باشد و غالباً ناشی از منابع غیرعفونی است.
زنان مبتلا به این نوع سرویسیت ممکن است دچار خونریزی جزئی در مخاط دهانه رحم شده و گاه زخم‌هایی در این نواحی شکل بگیرد.
دسترسی سریع
زخم دهانه رحم و نشانه های پیدایش
همانطور که گفته شد التهاب سرویسیت یا همان زخم دهانه رحم، گاهی با نشانه‌هایی چون ترشح واژنی، خونریزی، و احساس درد و خونریزی هنگام برقراری روابط جنسی همراه میشود.
با این حال، در برخی مواقع، فرد هیچ گونه نشانه‌ای را احساس نمی‌کند. برخی بانوان ممکن است به نوع شدیدی از این بیماری موسوم به سرویسیت حاد، که غالباً بر اساس عفونت‌ها شکل می‌گیرد، و یا به سرویسیت مزمن، که اغلب نتیجه تحریک‌های مکرر است، دچار شوند. برای ارتقای دانش خود در زمینه این اختلال و دریافت اطلاعات تخصصی تکمیلی، پیشنهاد می شود مطالعه این مقاله از دکتر مریم روانبد شیرازی، بهترین متخصص زنان و زایمان شیراز را از دست ندهید.
علت اصلی زخم دهانه رحم چیست ؟
در موارد متعدد، عفونت‌های زنان به عنوان دلیل اصلی شناخته میشود که می‌توانند به سرویسیت حاد منجر شوند. این شرایط زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها به درون رحم نفوذ کرده و محیطی برای تکثیر و عفونت ایجاد می‌کنند.
در میان عوامل رایج ایجادکننده سرویسیت عفونی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کلامیدیا که تحقیقات نشان می‌دهند، در حدود ۴۰٪ مواقع به سرویسیت عفونی مرتبط است.
- سوزاک
- ویروس هرپس سیمپلکس نوع دوم (HSV-2)
- تریکومونیازیس
- مایکوپلاسما تناسلی
همچنین، دلایل غیر عفونی برای زخم دهانه رحم می‌تواند به موارد محیطی نظیر تماس با مواد شیمیایی برگردد. این موارد عبارتند از:
- عکس‌العمل شیمیایی ناشی از کاندوم‌های لاتکسی
- حساسیت‌ها نسبت به تامپون‌ها
- اثرات جانبی پرتو درمانی یا شرایط التهابی سیستمیک
چه نوع باکتری‌هایی التهاب دهانه رحم را ایجاد می‌کنند؟
زخم سرویسیت ممکن است بر اثر تماس باکتری‌هایی چون استافیلوکوک یا استرپتوکوک با بافت‌های رحم به وجود آید.
روشهای تشخیص زخم دهانه رحم :
برای شناسایی زخم دهانه رحم، اولین اقدام کلیدی، معاینه با استفاده از ابزار اسپکولوم توسط پزشک متخصص زنان است.
از این رو، به کارگیری رو ش‌های تشخیصی دقیق حائز اهمیت است. در بعضی مورد‌ها، برداشت نمونه‌برداری و کشت بافتی از ترشحات به وسیله پنبه استریل، برای شناسایی میکروب‌های عامل عفونت و تشخیص نوع میکروب، امری ضروری تلقی میشود.
در تست پاپ اسمیر که بعنوان بررسی دوره‌ای سلامت دهانه رحم به کار می‌رود، نه تنها می‌توان التهاب دهانه رحم را مشاهده کرد بلکه گاهی می‌توان شناسایی نمود که چه نوع میکروبی باعث ایجاد این وضعیت میشود.
روش های پیشگیری از زخم دهانه رحم :
برای جلوگیری از بیماری‌های التهابی مانند سرویسیت و مشکلات مرتبط با دهانه رحم، اهمیت دارد که از عوامل خطرساز دوری جویی شود.
مشورت با بهترین پزشک متخصص زنان و افزایش دانش بهداشتی برای پیشگیری از انواع زخم‌های دهانه رحم و عفونت‌ها حائز اهمیت است.
جهت حفاظت از خود در مقابل سرویسیت و مقابله با عفونت‌های دهانه رحم، توجه به توصیه‌های زیر مفید است:
- استفاده مستمر از کاندوم در هنگام رابطه جنسی
- آموزش و اطلاع‌رسانی به دختران نوجوان قبل از وارد شدن به ارتباطات جنسی
- عدم برقراری ارتباط جنسی با افرادی که علائم بیماری‌های مقاربتی را دارند
- پرهیز از استفاده زیاد محصولات بهداشت جنسی زنانه که امکان تحریک دهانه رحم را دارند
- کنترل مستمر میزان قند خون در مبتلایان به دیابت
- دوری از برقراری روابط جنسی بدون محافظت
- اجتناب از داشتن شرکای جنسی متعدد
- توجه به نظافت شخصی و بهداشت نواحی تناسلی
- استفاده از لباس زیر نخی برای جلوگیری از تعریق زیاد
- اجتناب از پوشیدن لباس زیر بسیار تنگ که محیط را برای رشد باکتری‌ها مساعد می‌کند
- استفاده نکردن از دوش‌های واژینال به طور مداوم
این راهکارها روشهای ثابت شده‌ای هستند که می‌توانند در کاهش خطرهای سلامت زنان نقش مؤثری داشته باشند.
زخم دهانه رحم چگونه درمان میشود؟
رویکردهای درمانی برای جراحت‌های دهانه رحم متفاوت می‌باشند و درمانی جامع و یکسانی برای این شرایط وجود ندارد.
پزشک معالج بر اساس عوامل زیر بهترین راهکار درمانی را برای هر فرد انتخاب می‌نماید:
- وضعیت سلامت کلی بیمار
- سوابق بالینی فرد
- میزان گستردگی و خصوصیات نشانه‌ها
- گستردگی زخم‌ها
در اکثر موارد، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها برای ریشه‌کن کردن عفونت‌ها پیشنهاد میشود.
چنانچه علت ایجاد زخم نتیجه تماس با اجسام خارجی (مثلاً تامپونی که مدتی طولانی در واژن باقی‌مانده) یا واکنش به محصول خاصی (به عنوان مثال لاتکس کاندوم) باشد، توقف استفاده از آن محصول تا زمان التیام زخم توصیه می‌گردد.
یکی دیگر از راه درمانی که مورد استفاده قرار می‌گیرد، استفاده از لیزر است که یکی از جدیدترین روش های درمان برای معالجه زخم‌های دهانه رحم می‌باشد که حتی در شهرهای بزرگ مانند شیراز نیز به ندرت در مطب های متخصصین زنان و زابمان در دسترس است.
فواید این روش درمانی شامل کاهش ریسک عفونت‌های آتی دهانه رحم و روشی مؤثر برای رفع اکتروپیون ایجاد شده بر روی آن می‌باشد.
در صورتی که زخم‌های مورد نظر از نوع پیش‌سرطانی دهانه رحم باشند، بسته به درجه تشدید بیماری، پزشک ممکن است از روش‌هایی مانند LEEP، کونیزاسیون و غیره استفاده نماید.
اگر در ناحیه واژنال احساس عفونت دارید بهتر است هرچه سریع تر نسبت به درمان اقدام کنید تا این عفونت ها به زخم دهانه رحم منجر نشود.
استفاده از فریزینگ برای درمان جراحت‌های دهانه رحم یک شیوه متداول نیست و عمدتاً به دلیل عوارض جانبی گسترده‌ای که ممکن است به دنبال داشته باشد، فقط در موارد خاص توصیه میشود.
پس از تشخیص دقیق علت ایجاد کننده زخم توسط پزشک، شروع درمان امکان‌پذیر است. عدم درمان این وضعیت ممکن است منجر به بروز عوارضی مانند درد در هنگام روابط جنسی و تشدید نشانه‌های آن شود و چرخه بیماری به مدتی طولانی ادامه یابد.